Polska wygrała spór o gazociąg OPAL

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że Komisja Europejska naruszyła zasadę solidarności energetycznej wydając decyzję w sprawie gazociągu OPAL. Wyrok wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne Polski i może mieć istotne znaczenie dla dalszych losów projektu Nord Stream 2 - informuje PGNiG.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) przyznał rację Polsce, która zaskarżyła decyzję Komisji Europejskiej zwalniającą gazociąg OPAL z obowiązku stosowania regulacji unijnych. Zgodnie z orzeczeniem, postępowanie Komisji było sprzeczne z zasadą solidarności energetycznej i nie brało pod uwagę interesu wszystkich zainteresowanych państw członkowskich.

– Zasada solidarności energetycznej ma charakter fundamentalny i organy UE są zobowiązane stosować ją przy podejmowaniu decyzji w sprawach z zakresu energetyki. Oczekujemy jej zastosowania także w stosunku do projektu Nord Stream 2, a wyrok TSUE istotnie wzmacnia naszą pozycję w tej sprawie – podkreślił Paweł Majewski, prezes Zarządu PGNiG.

W komunikacie czytamy, że postępowanie przed TSUE dotyczyło zasad korzystania z gazociągu OPAL, który stanowi lądowe przedłużenie gazociągu Nord Stream na terytorium Niemiec. W 2016 roku Komisja Europejska wydała nową decyzję zwalniającą OPAL z konieczności stosowania unijnych przepisów zakazujących monopolizowania infrastruktury przesyłowej. W ten sposób umożliwiła wykorzystanie praktycznie całej przepustowości gazociągu przez jednego użytkownika – Gazprom.

Decyzję Komisji zaskarżył rząd Polski, wspierany przez PGNiG, a interwencję po stronie Polski złożyły rządy Litwy i Łotwy. Ich zdaniem, Komisja Europejska nie zbadała wpływu wyłączenia regulacyjnego dla OPAL na bezpieczeństwo energetyczne tych krajów. W 2019 roku Sąd Unii Europejskiej w Luksemburgu przyznał Polsce rację i uznał, że decyzja Komisji naruszała zasadę solidarności energetycznej. Temu orzeczeniu sprzeciwił się rząd Niemiec, który odwołał się do Trybunału kwestionując prawne znaczenie zasady solidarności energetycznej.

PGNiG podkreśla, że korzystny dla Polski wyrok TSUE z 15 lipca 2021 r. jest ostateczny. Oznacza to, że OPAL będzie podlegał regulacjom ograniczającym dominującemu dostawcy możliwość korzystania z całej przepustowości gazociągu, przewidzianym decyzją Komisji Europejskiej z 2009 roku. Jednocześnie orzeczenie precyzuje znaczenie zasady solidarności energetycznej, która stanowi kluczową zasadę traktatową, a jej stosowanie zgodnie ze wskazówkami zawartymi w wyroku pozwoli na wzmocnienie rynku wewnętrznego oraz bezpieczeństwa energetycznego zarówno samej UE, jak i poszczególnych państw członkowskich. Daje to istotną podstawę do artykulacji interesów Polski, m.in. w sprawie reżimu prawnego, jakiemu powinien podlegać gazociąg Nord Stream 2.

Obecnie toczy się postępowanie ws. wniosku Nord Stream 2 AG o derogację spod wymogów prawa UE przed Wyższym Sądem Krajowym w Düsseldorfie. PGNiG jest aktywnym uczestnikiem tego postępowania i współpracuje w niniejszej sprawie z rządem Rzeczypospolitej Polskiej.