Bazylika św. Piotra będzie zeroemisyjna
- 18 czerwca 2025 09:25
- autor: Rafał Wąsowicz

fot. Jacek Balcer
Bazylika św. Piotra w Watykanie ma do końca 2026 roku osiągnąć neutralność klimatyczną. Projekt zakłada m.in. modernizację oświetlenia, instalację pomp ciepła i systemów fotowoltaicznych oraz poprawę jakości powietrza i gospodarki odpadami. Inspiracją encyklika Laudato si’.
Jak poinformował kardynał Mauro Gambetti, archiprezbiter bazyliki, celem przedsięwzięcia jest osiągnięcie „zerowej emisji CO₂, monitorowanie jakości powietrza i pielęgnowanie troski o nasz wspólny dom”. Ambitny plan, obejmuje nie tylko samą Bazylikę, ale i powiązane z nią budynki, takie jak Pałac Kanonicki, Dom Świętej Marty czy Pracownię Mozaik.
Nawet 90 tys. dziennie
Modernizacja obejmie m.in. wymianę oświetlenia na LED oraz zastosowanie systemów oraz zastosowanie systemów wentylacyjnych z automatyczną regulacją, które zapewnią zdrowe warunki dla wiernych i ochronę dzieł sztuki.
W 2023 roku włoska agencja ENEA przeprowadziła ocenę potrzeb Bazyliki. Priorytetem stała się poprawa jakości powietrza. Codziennie do świątyni wchodzi średnio 45 tys. osób, a w czasie świąt liczba ta sięga nawet 90 tys. Podczas liturgii używa się kadzidła, ale jak zapewniają eksperci, duża przestrzeń i dobra wentylacja sprzyjają rozpraszaniu zanieczyszczeń.
Dzięki systemowi zainstalowanemu w siedmiu punktach bazyliki monitorowane są m.in. poziomy pyłów zawieszonych (PM), lotnych związków organicznych (TVOC), dwutlenku węgla i parametry mikroklimatyczne.
Naukowcy z Mediolanu opracowali system
Zespół naukowców z Politechniki Mediolańskiej opracował symulacje energetyczne, które wskazują, że planowane działania mogą przynieść zmniejszenie zużycia energii o 40-60% rocznie i redukcję emisji CO₂ nawet o 70%.
„To przestrzenie delikatne, porównywalne do organów żywego ciała” — powiedział prof. Niccolò Aste z Politechniki Mediolańskiej, wskazując na ostrożność w doborze proekologicznych rozwiązań.
W Bazylice św. Piotra skupiono się na usprawnieniu naturalnej wentylacji oraz modernizacji oświetlenia naw bocznych, gdzie zastosowano energooszczędne oprawy LED. W Pracowni Mozaik i Pałacu Kanonickim projekt obejmie również systemy ogrzewania, chłodzenia i osuszania powietrza, zaprojektowane indywidualnie do charakterystyki tych przestrzeni.
Dzięki tym precyzyjnym działaniom możliwe będzie znaczące ograniczenie emisji oraz poprawa warunków zarówno dla zwiedzających, jak i dla ochrony dziedzictwa kulturowego.
Watykan jako wzór dla świata
Inicjatywa dotycząca Bazyliki św. Piotra wpisuje się w szersze działania Stolicy Apostolskiej, takie jak program „Konwersja Ekologiczna 2030” czy projekt Borgo Laudato si’ w Castel Gandolfo — laboratorium ekologii integralnej i zrównoważonej gospodarki zasobami.