Niemcy: zamiast kopalni, elektrownie szczytowo-pompowe. Polskie firmy też działają!

Region Harz w środkowych Niemczech, dotąd kojarzony głównie z górnictwem, staje się miejscem pilotażowego projektu energetycznego, który może zmienić lokalny krajobraz produkcji energii.

Naukowcy i firmy współpracujące z Uniwersytetem Technicznym w Clausthal pracują nad przekształceniem starych pustek skalnych po kopalniach w elektrownie szczytowo-pompowe (ESP). Z wykorzystaniem istniejących zapór wodnych, takich jak zbiornik Okertalsperre, projekt ma służyć nie tylko magazynowaniu energii, lecz także ochronie przed suszami i powodziami.

Projekt kosztuje około 2,4 miliona euro. Ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego pochodzi prawie milion euro, resztę finansują partnerzy przemysłowi. Planuje się, że prace potrwają dwa lata. W tym czasie będą prowadzone badania geotechniczne i symulacje, by sprawdzić, w jaki sposób pustki skalne mogą być bezpiecznie i efektywnie połączone z zaporami wodnymi.

- Czekają nas dwa intensywne lata pracy, w których podejmiemy konkretne kroki w kierunku realizacji elektrowni hybrydowych. Kluczową rolę odegrają tu m.in. badania geotechniczne i symulacje — mówi profesor Thomas Ulrich z Wydziału Nauk o Ziemi TU Clausthal.

Dlaczego to istotne

Elektrownie szczytowo-pompowe postrzega się dziś w Niemczech i całej Europie jako jedną z najlepszych metod magazynowania energii. Systemy te pozwalają na przechowywanie nadmiaru energii (np. z OZE) poprzez pompowanie wody na wyższy poziom i wykorzystanie jej później do generowania prądu, gdy zapotrzebowanie rośnie. W Harzu projekt hybrydowy ma łączyć funkcję magazynowania z gospodarowaniem wodą, co może pomóc w stabilizacji warunków hydrologicznych regionu. Inwestorzy i naukowcy przekonują, że użycie starych kopalnianych pustek to sposób na wykorzystanie już istniejącej infrastruktury i przestrzeni, zmniejszając jednocześnie koszty i wpływ środowiskowy.

Polski kontekst

W Polsce również są plany rozwoju elektrowni szczytowo-pompowych. Poprzedni rząd wspominał o projektach o łącznej mocy 5,5-6 GW, a specustawa uznała ESP za inwestycje celu publicznego. Spółka PGE poinformowała, że projekt ESP „Młoty” jest w toku uzyskiwania pozwoleń. Tauron planuje budowę ESP o mocy 700 MW i pojemności magazynowej 3 500 MWh przy swojej elektrowni wodnej w Rożnowie.