Rekordowa sprzedaż wynalazku Politechniki Lubelskiej. Chodzi o ochronę przed blackoutem

Politechnika Lubelska sprzedała Tele-Fonice Kable SA pełne prawa do opracowanego na uczelni systemu kontenerowych magazynów energii. Rozwiązanie pozwala stabilizować pracę sieci, integrować OZE i – jak podkreślają twórcy – działa jak „firewall” dla systemu elektroenergetycznego, ograniczając ryzyko blackoutu. Uzyskana kwato jest najwyższa, jaką uczelnia kiedykolwiek uzyskała za komercjalizację jednego wynalazku. 

Od listu intencyjnego do rekordowej umowy

Historia projektu zaczęła się cztery lata temu od listu intencyjnego między Politechniką Lubelską, MPK Lublin i Tele-Foniką Kable SA. Na jego podstawie, przy wsparciu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, powstały trzy innowacyjne, modułowe i mobilne magazyny energii – kontenery, które można instalować tam, gdzie system najbardziej potrzebuje wsparcia. 

Każdy z magazynów jest zaprojektowany tak, by pracować zarówno w systemach AC, jak i DC oraz współpracować z odnawialnymi źródłami energii i klasycznymi elektrowniami. Projekt prowadzony na Wydziale Elektrotechniki i Informatyki wpisuje się w szersze działania uczelni związane z rozwojem technologii magazynowania energii i ich wdrażaniem w przemyśle. 

Podpisana właśnie umowa przenosi na Tele-Fonikę Kable pełne prawa do wynalazku. Jak przyznaje rektor prof. Zbigniew Pater, wartość kontraktu przewyższa łącznie wszystkie dotychczasowe umowy komercjalizacyjne uczelni – dla Politechniki to więc nie tylko prestiż, ale i realne wzmocnienie budżetu na dalsze badania. 

Magazyn energii jak firewall dla systemu

Opracowany w Lublinie system ma przede wszystkim rozwiązywać problem rosnących nadwyżek energii z OZE. Kontener przechwytuje energię w momentach, gdy produkcja z farm wiatrowych czy fotowoltaicznych znacząco przewyższa bieżące zapotrzebowanie w sieci – co, jak podkreśla zespół prof. Dariusza Zielińskiego, zdarza się już nie tylko w Polsce, lecz także w skali całej Europy. 

Zmagazynowana energia może zostać oddana do systemu w czasie szczytowego zapotrzebowania, np. w mroźne wieczory, gdy sieć jest najmocniej obciążona. Dzięki temu:

• zmniejszają się rachunki za prąd po stronie odbiorców,
• operatorzy zyskują narzędzie do stabilizacji pracy sieci,
• ograniczana jest konieczność wyłączania farm OZE w szczycie produkcji.

Na kampusie Politechniki jeden z kontenerów pracuje już w warunkach rzeczywistych – ładuje się w godzinach tańszej taryfy i zasila budynki, gdy energia z sieci drożeje. Pokazuje to, że technologia może być używana zarówno przez przemysł, jak i duże obiekty użyteczności publicznej. 

Twórcy porównują działanie systemu do „firewalla” – w razie poważnych zakłóceń w sieci magazyn może przejść w tryb pracy wyspowej, podtrzymując zasilanie kluczowej infrastruktury i łagodząc skutki ewentualnego blackoutu. 

Tele-Fonika celuje w duże przetargi, a naukowcy w cyberbezpieczeństwo

Po transakcji Tele-Fonika Kable staje się jedynym właścicielem praw do rozwiązania i planuje agresywne wejście na rynek magazynów energii. Jak zapowiada dr Jakub Siemiński, dyrektor działu rozwoju spółki, firma zamierza zgłaszać się z kontenerowymi magazynami do największych przetargów publicznych – również w sektorze wojskowym.

Dla producenta kabli oznacza to rozszerzenie oferty o kompletny, polski system magazynowania energii – od hardware’u po oprogramowanie sterujące. Dla uczelni – potwierdzenie, że długofalowa współpraca z przemysłem może zakończyć się pełnym wdrożeniem produktu, a nie tylko patentem w szufladzie.

Rekordowa umowa Politechniki Lubelskiej pokazuje, że polskie uczelnie techniczne mogą nie tylko tworzyć zaawansowane rozwiązania dla energetyki, ale też skutecznie je komercjalizować. A w czasach, gdy transformacja energetyczna przyspiesza, kontenerowy magazyn energii z Lublina ma szansę stać się jednym z ważniejszych narzędzi do stabilizowania krajowego systemu elektroenergetycznego.