Dlaczego zmienia się klimat. Sprawdzają to w Gliwicach

Prace badawcze Centrum Ochrony Klimatu i Środowiska Politechniki Śląskiej będą poświęcone m.in. czynnikom wpływającym na zmianę klimatu, prognozowaniu i adaptacji do zmian klimatycznych. W badaniach prowadzonych przez naukowców Centrum zostanie wykorzystane mobilne laboratorium pomiarów imisji zanieczyszczeń powietrza. Samochód, wyposażony m.in. w specjalistyczne analizatory, miernik pyłu zawieszonego, zestaw meteo, umożliwi wykonywanie badań bezpośrednio w terenie.

Wśród celów Centrum znajduje się edukacja oraz angażowanie studentów Politechniki Śląskiej, uczniów Akademickich Liceów Ogólnokształcących Politechniki Śląskiej i szkół podstawowych w działania na rzecz ochrony klimatu i środowiska w Polsce oraz na świecie. Planowane są wykłady i zajęcia poświęcone m.in. zagadnieniom związanym z efektem cieplarnianym, prognozami wzrostu temperatury atmosfery Ziemi, zahamowaniem zmian klimatycznych.

Uroczyste otwarcie  odbyło się 31 stycznia 2020 r. w Centrum Nowych Technologii, gdzie mieści się również siedziba COKiŚ. Zadania realizowane przez nowo powstałe Centrum będą odpowiedzią na potrzeby związane ze zmianami klimatu w regionie oraz kraju.

­– Politechnika Śląska została wytypowana do udziału w programie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” i w wyniku rozstrzygnięcia konkursu znalazła się w gronie laureatów, uzyskując tytuł uczelni badawczej. Wiązało się to również z określeniem priorytetowych obszarów badawczych. Jednym z nich jest szósty POB: ochrona klimatu i środowiska, nowoczesna energetyka – mówi rektor prof. Arkadiusz Mężyk.

– To Centrum, które powstało, łącznie z wirtualnym laboratorium składającym się z zespołów badawczych zlokalizowanych na różnych katedrach Politechniki Śląskiej, tworzy zaplecze badawcze dla priorytetowego obszaru badawczego – dodał.

Prof. Arkadiusz Mężyk przypomniał, że działania Centrum Ochrony Klimatu i Środowiska mają genezę w 2014 r. w badaniach pracowników Instytutu Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych, jednakże idea utworzenia Centrum narodziła się w 2018 r. podczas wizyty dr. Bertranda Piccarda – podróżnika, innowatora, doktora honoris causa Politechniki Śląskiej. Do współpracy przy utworzeniu COKiŚ Uczelnia zaprosiła Miasto Gliwice oraz Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię.

List intencyjny w tej sprawie podpisali w 2018 r. JM Rektor Politechniki Śląskiej prof. Arkadiusz Mężyk, dr Bertrand Piccard, ówczesny Prezydent Gliwic Zygmunt Frankiewicz oraz Kazimierz Karolczak, Przewodniczący Zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Idea utworzenia Centrum Ochrony Klimatu i Środowiska pojawiła się rok temu, niemal równolegle, gdy ogłaszaliśmy pomysł uruchomienia Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki. Dobrze widzieć, że w tak krótkim czasie udało nam się przejść od słów do czynów.  Wszystkie te działania powodują, że Metropolia staje się coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do studiowania, ale także do związania z nią przyszłości – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący Zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Działalność Centrum wpisuje się w aktywność Metropolii zarówno na gruncie naukowym, jak i środowiskowym. Tworzenie terenów zielonych, zwiększanie świadomości energetycznej i zwalczanie niskiej emisji to część działań, które chcemy realizować w ramach naszej strategii. Konsekwentnie dążymy do tego, aby przeistoczyć nasz poprzemysłowy region w nowoczesny ośrodek badawczo-rozwojowy – dodaje Kazimierz Karolczak.

Główną misją Centrum jest działalność naukowo-dydaktyczna i promocja innowacyjnych technologii w obszarze ochrony klimatu i środowiska.

– Zdecydowaliśmy się, że umieścimy je w Centrum Nowych Technologii, gdzie znajduje się kilka katedr, które prowadzą intensywne badania na rzecz klimatu i ochrony środowiska – wyjaśnia prof. Arkadiusz Mężyk.

Kontrola zmian klimatycznych, działania na rzecz ochrony środowiska oraz badania nad systemem energetycznym są priorytetami w dążeniu do zrównoważonego rozwoju i wsparcia miast regionu śląskiego.

– Miasto Gliwice pragmatycznie podchodzi do tego rodzaju działań. Z jednej strony chciałbym zaoferować przestrzeń miasta jako miejsca, gdzie można robić badania, doświadczenia. Z drugiej strony oczekuję, że Centrum przyniesie nam rozwiązania i podpowie, jak dawać sobie radę z problemami ochrony klimatu i czystości powietrza – tłumaczy Adam Neumann, prezydent Gliwic.

– Chcemy, aby myśl naukowa, nowoczesna, zmierzająca do innowacyjnych rozwiązań, które będą nas chronić przed zmianami klimatu i chronić nasze środowisko, rodziła się w Gliwicach dodał.