Od 2026 roku nowe kryteria dla pomp ciepła produkowanych w UE

Wdrożenie nowych kryteriów dla pomp ciepła produkowanych w UE nastąpi od 2026 r. - wynika z informacji przekazanej PAP przez resort klimatu. Branża zarzuca MKiŚ, że planuje wcześniejsze uzależnienie dofinansowania dla tych urządzeń w programie "Czyste Powietrze" od tego, czy produkowane są one w UE.

Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC), Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych (SPIUG) oraz APPLiA Polska - Związek Pracodawców AGD i HVAC zwróciły się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o wstrzymanie prac nad kolejną reformą dofinansowań w programie "Czyste Powietrze" do czasu zakończenia prac legislacyjnych Komisji Europejskiej (KE) dotyczących branży. Organizacje wskazują, że chodzi o plany resortu m.in. uzależnienia dofinasowania dla pomp ciepła od tego, czy produkowane są w Unii Europejskiej.

Branża zarzuca propozycjom ministerstwa "brak spójności z polityką UE" i wskazuje, że obecnie KE pracuje nad jednolitymi zasadami wspierania pomp ciepła w ramach tzw. Clean Industrial Deal (planu na rzecz czystego przemysłu). "Propozycja Ministerstwa Klimatu i Środowiska wyprzedza te regulacje i powstaje w oderwaniu od prac KE, co grozi sprzecznością z przyszłym prawem europejskim" - stwierdziły organizacje.

Zdaniem branży projektowane przez ministerstwo klimatu kryteria wprowadzają "dodatkowe bariery administracyjne i ograniczenia formalne".

W opinii organizacji decyzja o uzależnieniu dofinansowania od miejsca produkcji urządzenia tj. UE jest też "sprzeczna z zasadami jednolitego rynku Unii Europejskiej".

Zwrócono uwagę, że wiele komponentów pomp ciepła - takich jak sprężarki czy wentylatory - jest produkowanych poza Europą, nawet w przypadku urządzeń montowanych w krajach UE. Zaznaczono, że wprowadzenie takiego kryterium może doprowadzić do ograniczenia oferty dostępnej na rynku, wzrostu cen urządzeń oraz ryzyka rozwoju szarej strefy.

"Apelujemy o zatrzymanie tego procesu i powrót do dialogu z branżą, aby stworzyć rozwiązania, które będą służyć inwestorom i środowisku" - wskazał prezes PORT PC Paweł Lachman.

Według organizacji branżowych, planowane zmiany mogą zostać uznane za formę protekcjonizmu i skutkować reakcją ze strony innych państw członkowskich UE, a także ograniczyć dostęp polskich producentów do rynków europejskich. Zdaniem prezesa APPLiA Polska Wojciecha Koneckiego, te rozwiązania wprowadzają "nieuzasadnione preferencje, które mogą zaszkodzić zarówno wielu firmom inwestującym w Polsce, jak i polskim producentom, którzy chcą działać na rynkach europejskich".

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w odpowiedzi dla PAP przekazało, że dostrzega potrzebę uwzględnienia kryteriów produkcji i pochodzenia urządzeń grzewczych, w tym pomp ciepła, z terenu UE w przyszłych zasadach dofinansowania w ramach programu "Czyste Powietrze".

Według ministerstwa, jest to zgodne z aktem UE ws. przemysłu neutralnego emisyjnie. Resort powołał się na rozporządzenie PE i Rady 2024/1735 i wskazał, że zgodnie z art. 28 tej regulacji od 2026 r. państwa członkowskie są zobowiązane, by w ramach programów dla gospodarstw domowych promować nabywanie przez beneficjentów produktów m.in. technologii neutralnych emisyjnie. Resort dodał, że podejście to ma na celu wzmocnienie łańcuchów dostaw i wspieranie rynku wewnętrznego UE w zakresie kluczowych technologii neutralnych emisyjnie.