Opole buduje instalację termicznego przekształcania odpadów. Czystsza energia bez węgla

W Opolu podpisano umowę na budowę Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów (ITPO). Projekt o wartości 150 mln zł ma zapewnić miastu nowe, niskoemisyjne źródło ciepła i ograniczyć zużycie węgla. Inwestycja powstanie do 2028 roku w ramach Centrum Zielonej Transformacji. Według danych CEWEP (Confederation of European Waste-to-Energy Plants) w Unii Europejskiej działa ponad 530 takich zakładów.

Nowoczesna instalacja w sercu Opola

Zakład Komunalny w Opolu podpisał umowę na budowę Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów wraz z odzyskiem energii (ITPO). Obiekt stanie się częścią nowego Centrum Zielonej Transformacji, które ma być jednym z kluczowych punktów miejskiej polityki energetycznej. Projekt jest efektem czteroletnich przygotowań — od opracowania koncepcji, przez postępowania administracyjne, aż po procedurę przetargową. ITPO umożliwi wykorzystanie frakcji odpadów komunalnych i budowlanych o wysokiej wartości energetycznej (RDF), które nie nadają się do recyklingu. W praktyce oznacza to przekształcanie odpadów w energię cieplną i elektryczną w technologii Waste to Energy.

Całkowity koszt inwestycji to blisko 150 mln zł netto, z czego ponad 130 mln zł stanowi dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Kontrola, standard i nadzór

Nadzór inwestorski nad projektem sprawować będzie Wiertconsulting z Poznania – spółka z dużym doświadczeniem w prowadzeniu inwestycji infrastrukturalnych w sektorze odpadów i energetyki. Projekt jest realizowany w formule „zaprojektuj i wybuduj”, co oznacza, że wykonawca odpowiada zarówno za dokumentację projektową, jak i budowę obiektu. Instalacja ITPO o maksymalnej przepustowości 20 000 ton odpadów rocznie będzie wytwarzać ciepło i energię elektryczną w wysokosprawnej kogeneracji. Ciepło popłynie do miejskiej sieci ECO S.A., zaspokajając około 10 proc. zapotrzebowania Opola i redukując zużycie węgla w elektrociepłowni o co najmniej 10 000 ton rocznie.

Dzięki inwestycji masa odpadów kierowanych na składowiska ma się zmniejszyć o około 12 230 ton rocznie, co oznacza realne ograniczenie emisji metanu i CO₂. ITPO wpisuje się w założenia Gospodarki o Obiegu Zamkniętym (GOZ) oraz neutralności klimatycznej, do której zmierza zarówno Polska, jak i cała Unia Europejska. Proces przekształcania odpadów będzie kwalifikowany jako odzysk energii (R1), a nie unieszkodliwianie, zgodnie z ustawą o odpadach z 14 grudnia 2012 r. Zastosowany system oczyszczania spalin ma zapewnić spełnienie wszystkich unijnych norm emisji.

Znaczenie dla transformacji energetycznej

Dla Opola inwestycja oznacza nie tylko poprawę efektywności gospodarowania odpadami, ale też realne uniezależnienie lokalnego systemu ciepłowniczego od węgla. Wpisuje się również w strategię Zielonej Transformacji Miasta Opola, której celem jest redukcja emisji gazów cieplarnianych i zwiększenie udziału źródeł niskoemisyjnych w bilansie energetycznym. Zakończenie budowy planowane jest na IV kwartał 2028 roku.

Termiczne przekształcanie odpadów w Polsce i Europie

Instalacje typu Waste-to-Energy rozwijają się dynamicznie w całej Europie. Według danych CEWEP (Confederation of European Waste-to-Energy Plants) w Unii Europejskiej działa ponad 530 takich zakładów, przetwarzających rocznie ok. 100 mln ton odpadów, które nie nadają się do recyklingu. W Polsce podobne instalacje funkcjonują m.in. w Warszawie, Poznaniu, Koninie, Bydgoszczy i Olsztynie. W ostatnich latach branża zyskała na znaczeniu jako element uzupełniający system recyklingu i alternatywa dla składowania odpadów.

Eksperci wskazują, że nowe ITPO w Opolu wypełni istotną lukę w systemie przetwarzania odpadów w południowej Polsce, a jednocześnie poprawi lokalny bilans energetyczny.