Ziemski ekosystem jest jedną, wielką siecią połączeń

Rozwiązania są w przyrodzie - tak brzmi hasło tegorocznego Międzynarodowego Dnia Różnorodności Biologiczne. WWF Polska przypomina czym jest różnorodność.

- Ziemski ekosystem jest jedną, wielką siecią połączeń, której my, jako ludzie, także jesteśmy częścią. Każdy gatunek żyjący na Ziemi pełni ściśle określone funkcje, które zapewniają stabilność całego systemu. Niektóre zwierzęta zapylają kwiaty, inne spulchniają glebę, oczyszczają wodę czy stanowią bazę pokarmową dla pozostałych gatunków. Drapieżniki z kolei pełnią funkcję regulatora – utrzymują populacje zwierząt, którymi się żywią, w optymalnej dla ekosystemu liczbie. Dzięki różnorodności biologicznej mamy dostęp do czystej wody, powietrza, roślin i innych zasobów. Jakakolwiek zmiana w tej delikatnej sieci połączeń jest zagrożeniem także dla nas. Przypomniały nam o tym ostatnie miesiące, kiedy mierzyliśmy  się z epidemią o globalnym zasięgu – czytamy w komunikacie prasowym.

Według opracowanego przez WWF Living Planet Report 2018, w skali globalnej usługi dostarczane nam przez przyrodę można wycenić rocznie na 125 bilionów USD (ponad 200 razy więcej niż wyniosło PKB Polski w 2018 roku)! Są to tzw. usługi ekosystemowe, obejmujące m.in. świeże powietrze, czystą wodę, żywność, energię, leki oraz inne produkty i surowce.

- Pandemia COVID-19 przypomniała nam jednak, że tak naprawdę pozornie proste i ogólnodostępne wartości, jak np. możliwość odetchnięcia świeżym powietrzem czy obcowania z naturą, są po prostu bezcenne – przekonują eksperci WWF Polska.

Czy różnorodność biologiczna jest zagrożona? Niestety tak. WWF Polska przypomina, że przez lata działalność człowieka była oparta na niekontrolowanym pozyskiwaniu zasobów przyrodniczych. Rabunkowa gospodarka i rosnący konsumpcjonizm doprowadziły do silnej degradacji środowiska i wymarcia wielu gatunków. Człowiek w widoczny sposób przekształcił już 75 proc. lądów i ok. 66 proc. oceanów. Do 2050 r. mniej niż 10 proc. lądów będzie wolne od śladów ludzkiej ingerencji. W konsekwencji tych działań tracimy także różnorodność biologiczną – niestety w zastraszającym tempie.

- W latach 1970-2014 globalne populacje ssaków, ptaków, ryb, płazów i gadów zmniejszyły się aż o 60 proc. Szacuje się, że ok. milion gatunków zwierząt i roślin jest zagrożonych wyginięciem, co jest skalą niespotykaną dotąd w historii ludzkości. Eksperci wskazują przy tym, że obecne tempo wymierania gatunków jest między 1 000 a 10 000 razy szybsze, niż ich naturalne tempo wymierania – czytamy. 

WWF Polska podkreśla, że dziś, kiedy walczymy z pandemią COVID-19 i zastanawiamy się, jak będzie wyglądała nasza przyszłość, jak nigdy przedtem powinniśmy zwrócić się ku naturze i ochronie różnorodności biologicznej. Bogactwo gatunków to nie tylko piękne krajobrazy i fascynujące spotkania ze zwierzętami. To także różnorodność organizmów, które wzajemnie na siebie oddziałują.

- Różnorodność biologiczna chroni nas przed patogenami, reguluje parametry środowiska, w którym żyjemy, czyniąc je przyjaznym dla nas – ludzi. Jesteśmy częścią jednej całości, wraz ze wszystkimi organizmami żyjącymi na Ziemi. Pora uświadomić sobie, że nie stanowimy centrum świata, a jedynie jego fragment. Sami sobie nie poradzimy – przekonują eksperci.

Jak możemy ocalić różnorodność biologiczną? Dobra wiadomość jest taka, że nadal możemy coś zrobić. Nawet drobne zmiany w naszym codziennym zachowaniu mogą znacząco zmniejszyć presję na środowisko i spowolnić lub zahamować utratę różnorodności biologicznej.  Oto, co możemy zrobić: podróżować ekologicznie, wybierać produkty lokalne, ograniczać spożycie mięsa, nie kupować pseudomedykamentów, pamiątek i innych produktów z zagrożonych gatunków, unikać korzystania z nieetycznych atrakcji podczas wakacji (farm tygrysów, delfinariów, cyrków), kupować produkty z certyfikatem, potwierdzającym zrównoważoną produkcję.