Nie ma szczepionki przeciwko kryzysowi klimatycznemu

Komisja Europejska przyjęła dziś, 24 lutego, nową Strategię UE w sprawie przystosowania się do zmiany klimatu. Nakreślono w niej, jak przygotować się na nieuniknione skutki tej zmiany. Od fal śmiercionośnych upałów i niszczycielskich susz, przez zniszczone lasy, po wybrzeża, które ucierpiały wskutek podnoszenia się poziomu mórz, zmiana klimatu już teraz zbiera żniwo w Europie i na świecie – czytamy w komunikacie.

Frans Timmermans, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw Europejskiego Zielonego Ładu powiedział: - Pandemia Covid-19 wyraźnie pokazała, że niewystarczające przygotowanie może mieć poważne konsekwencje. Nie ma szczepionki przeciwko kryzysowi klimatycznemu, ale nadal możemy z nim walczyć i przygotować się na jego nieuniknione skutki. Skutki zmiany klimatu są już odczuwalne zarówno w Unii, jak i poza nią. Nowa strategia przystosowania się do zmiany klimatu umożliwia nam przyspieszenie i zwiększenie skali przygotowań. Jeżeli przygotujemy się teraz, mamy jeszcze szansę zbudować odporność na zmianę klimatu w przyszłości.

W wyniku ekstremalnych zdarzeń pogodowych dochodzi do strat gospodarczych. Już teraz w UE wynoszą one średnio ponad 12 mld euro rocznie. Ostrożne szacunki pokazują, że w wyniku globalnego ocieplenia o 3 st. C w stosunku do poziomu sprzed epoki przemysłowej gospodarka UE ponosiłaby straty w wysokości co najmniej 170 mld euro rocznie.

Zmiana klimatu ma wpływ nie tylko na gospodarkę, ale również na zdrowie i dobrostan Europejczyków, którzy coraz bardziej cierpią z powodu fal upałów. Najgorszą klęską żywiołową na świecie w 2019 r. była fala upałów w Europie – śmierć poniosło 2,5 tys. osób.

Działania adaptacyjne muszą opierać się na solidnych danych i narzędziach oceny ryzyka, do których dostęp będą mieli wszyscy – od rodzin kupujących, budujących i remontujących domy po przedsiębiorstwa w regionach przybrzeżnych i rolników planujących uprawy. Pomoże w tym Climate-ADAPT – europejska platforma wiedzy o adaptacji, która zostanie usprawniona i rozszerzona. Zostanie dodane specjalne centrum monitorowania zdrowia, aby można było lepiej śledzić i analizować wpływ zmiany klimatu na zdrowie oraz mu zapobiegać.

UE będzie wspierać działania adaptacyjne na szczeblu niższym niż krajowy, krajowym i regionalnym, ze szczególnym uwzględnieniem adaptacji do zmiany klimatu w Afryce i małych rozwijających się państwach wyspiarskich.

Zmiana klimatu ma miejsce teraz, dlatego trzeba zbudować bardziej odporną przyszłość. Świat właśnie zakończył dekadę, w której ośmiokrotnie odnotowywano najcieplejszy rok w historii, bijąc kolejne rekordy. Rośnie częstotliwość i dotkliwość ekstremalnych warunków klimatycznych i pogodowych.

Te ekstremalne zjawiska są niezwykle zróżnicowane: od niespotykanych dotąd pożarów lasów i fali upałów nad kołem podbiegunowym po niszczące susze w regionie Morza Śródziemnego, od huraganów dewastujących regiony najbardziej oddalone w UE po zniszczenia lasów spowodowane bezprecedensowymi gradacjami kornika w Europie Środkowej i Wschodniej. W perspektywie długoterminowej równie niszczycielskie są zjawiska rozwijające się stopniowo, takie jak pustynnienie, utrata różnorodności biologicznej, degradacja gleby i ekosystemu, zakwaszenie oceanów czy podnoszenie się poziomu mórz.