Porozumienie w sprawie przepisów dotyczących walki z globalnym wylesianiem

Komisja Europejska z zadowoleniem przyjęła wstępne porozumienie polityczne osiągnięte przez Parlament Europejski i Radę w sprawie rozporządzenia UE dotyczącego łańcuchów dostaw niepowodujących wylesiania. Przyjęcie i stosowanie nowych przepisów zagwarantuje, że określone kluczowe towary wprowadzane na unijny rynek nie będą już przyczyniać się do wylesiania i degradacji lasów w UE i na świecie. Ponieważ UE jest dużą gospodarką i znaczącym konsumentem tych towarów, działanie to pomoże powstrzymać znaczną część globalnego wylesiania i degradacji lasów, a tym samym ograniczyć emisje gazów cieplarnianych i utratę różnorodności biologicznej. To ważne porozumienie ma miejsce tuż przed rozpoczęciem przełomowej Konferencji Stron Konwencji o różnorodności biologicznej (COP15), podczas której zostaną określone cele w zakresie ochrony przyrody na nadchodzące dziesięciolecia - czytamy w komunikacie.

Po wejściu w życie nowych przepisów wszystkie objęte ich zakresem przedsiębiorstwa będą musiały zachować należytą staranność przy wprowadzaniu do obrotu w UE lub wywozie z jej obszaru: oleju palmowego, bydła, soi, kawy, kakao, drewna i kauczuku, a także produktów pochodnych (takich jak wołowina, meble czy czekolada). Towary te wybrano na podstawie dogłębnej analizy, w której wskazano, że ekspansja gruntów rolnych pod ich produkcję stanowi główny czynnik powodujący wylesianie.  

Porozumienie polityczne osiągnięto zaledwie 12 miesięcy po tym, jak w 2021 r. Komisja przedstawiła odnośny wniosek legislacyjny. Ostateczna wersja przepisów opiera się na podstawowych elementach zaproponowanych przez Komisję, do których należą: przeciwdziałanie wylesianiu niezależnie od tego, czy jest ono legalne czy nielegalne; ścisłe wymogi w zakresie identyfikowalności, pozwalające powiązać towary z gruntami rolnymi, na których zostały wyprodukowane; oraz system wskaźników dotyczących poszczególnych krajów.

Nowe zasady w zakresie należytej staranności obowiązujące przedsiębiorstwa
- W nowym rozporządzeniu ustanowiono rygorystyczne zasady dotyczące należytej staranności obowiązujące przedsiębiorstwa, które chcą wprowadzać odnośne produkty na rynek unijny lub je wywozić. Podmioty gospodarcze i przedsiębiorstwa handlowe będą musiały udowodnić, że produkty te nie powodują wylesiania (wyprodukowano je na gruntach, które nie były przedmiotem wylesiania po 31 grudnia 2020 r.) oraz że są legalne (powstały zgodnie ze wszystkimi odpowiednimi przepisami obowiązującymi w kraju produkcji) - czytamy.

Przedsiębiorstwa będą również zobowiązane do gromadzenia dokładnych informacji geograficznych na temat gruntów rolnych, na których prowadzona jest uprawa towarów, które pozyskują, tak aby można było sprawdzić, czy towary wyprodukowano zgodnie z przepisami. Państwa członkowskie muszą zapewnić, by nieprzestrzeganie przepisów prowadziło do skutecznych i odstraszających kar.