Skuteczna dywersyfikacja importu gazu

Ponad połowa gazu, który PGNiG z Grupy ORLEN sprowadziło w 2022 roku z zagranicy, to LNG oraz dostawy gazociągami z nowych kierunków – Norwegii i Litwy. Prawie jedna czwarta całego importowanego gazu pochodziła ze Stanów Zjednoczonych. Zasadnicze zmiany w strukturze zaopatrzenia Polski w gaz były możliwe dzięki poszerzeniu grona dostawców oraz efektywnemu wykorzystaniu zwiększonych możliwości odbioru w terminalu LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu oraz nowych połączeń transgranicznych, w tym gazociągu Baltic Pipe łączącego Polskę z Norwegią, gdzie Grupa ORLEN posiada własne złoża gazu. Dywersyfikację importu przyspieszyło całkowite wstrzymanie dostaw rosyjskiego gazu w kwietniu 2022 roku.

– Dzięki szybkiej i efektywnej reorientacji kierunków importu gazu w 2022 r. zapewniliśmy bezpieczeństwo polskim odbiorcom tego surowca. To zwieńczenie realizowanego od 7 lat procesu dywersyfikacji i budowy suwerenności energetycznej Polski. Przyspieszyliśmy finalizację tego procesu w odpowiedzi na europejski kryzys gazowy wywołany działaniami Rosji. Mimo ogromnej konkurencji ze strony innych państw zwiększyliśmy import LNG i podpisaliśmy kontrakty na zakup norweskiego gazu. Zaczęliśmy sprowadzać gaz z Litwy i odebraliśmy pierwsze dostawy ze Słowacji. Idziemy jednak dalej - 2023 będzie pierwszym pełnym rokiem bez importu gazu z Rosji. Zastąpią go dostawy gazociągiem Baltic Pipe oraz gaz skroplony pochodzący z długoterminowych kontraktów z firmami z USA. Zdywersyfikowany portfel importowy pozwoli Grupie ORLEN działać na rzecz dalszego wzmocnienia bezpieczeństwa paliwowo-surowcowego nie tylko Polski, ale całego regionu – mówi Daniel Obajtek, prezes Zarządu PKN ORLEN.

W 2022 r. głównym źródłem pozyskania zagranicznego gazu przez Grupę ORLEN były dostawy LNG, które odpowiadały aż za 43 proc. całego importu tego surowca i sięgnęły 6,04 mld m sześc. Dla porównania – udział dostaw LNG w strukturze importu PGNiG w 2021 r. wynosił 24 proc. przy wolumenie 3,94 mld m. sześc. W samym tylko roku 2022 ilość dostarczonego LNG wzrosła w stosunku do roku 2021 o ponad 50 proc. Tak dynamiczny wzrost był odpowiedzią na kryzys podażowy na europejskim rynku gazu wywołany działaniami Gazpromu i rosyjską agresją na Ukrainę. W szczególności zwiększony został wolumen importu LNG ze Stanów Zjednoczonych, skąd do Polski trafiło w ubiegłym roku ok. 3,4 mld m sześc. surowca (po regazyfikacji).

W przypadku gazu sprowadzanego z zagranicy poprzez gazociągi, dominował kierunek zachodni. Przez połączenia międzysystemowe Polska-Niemcy do kraju trafiło 3,4 mld m sześc. gazu., co odpowiadało ok. 25 proc. całego importu PGNiG/Grupy ORLEN. Łącznie z kierunku zachodniego i południowego import gazu zimnego do Polski w roku 2022 wyniósł ok. 3,8 mld m sześc. czyli ponad 27 proc. całego importu. Dla porównania, w 2021 r. udział gazu łącznie z kierunku zachodniego i południowego w imporcie PGNiG wyniósł 14 proc. przy wolumenie ok. 2,3 mld m sześc.

W 2022 r. wolumen importu gazu z Rosji wyniósł zaledwie 2,9 mld m sześc., a więc niewiele ponad 20 proc. całego gazu sprowadzonego z zagranicy. Rok wcześniej udział i wolumen dostaw z tego kierunku wynosił odpowiednio 61 proc. i 9,9 mld m sześc. Polska nie importuje gazu z Rosji od 27 kwietnia 2022 roku, kiedy Gazprom wstrzymał dostawy dla PGNiG, po tym jak spółka odrzuciła niezgodne z kontraktem jamalskim żądanie Rosjan dotyczące zmiany waluty rozliczeniowej na ruble. Kwietniowe wstrzymanie dostaw tylko przyspieszyło proces odejścia od importu surowca z Rosji, który i tak ustałby z końcem 2022 r. wraz z wygaśnięciem kontraktu jamalskiego.

W ubiegłym roku zostały oddane do użytku nowe połączenia gazowe z zagranicą, umożliwiające dalszą dywersyfikację dostaw gazu i zwiększające integrację rynków w naszym regionie.

W tym czasie portfel importowy Grupy ORLEN wzbogacił się o nowe, wcześniej nie wykorzystywane kierunki, wzmacniając dywersyfikację źródeł zaopatrzenia i bezpieczeństwo dostaw gazu. Było to możliwe dzięki oddaniu do użytku nowych połączeń międzysystemowych: gazociągu Baltic Pipe, połączenia Polska-Litwa i Polska-Słowacja. W sumie, wolumen surowca dostarczonego do Polski z nowych kierunków wyniósł 1,26 mld m sześc., co odpowiada ok. 9 proc. całego importu Grupy ORLEN w 2022 roku.

Uruchomiony w IV kw. 2022 r. gazociąg Baltic Pipe umożliwia import surowca z Norweskiego Szelfu Kontynentalnego, gdzie Grupa ORLEN posiada 98 koncesji i prowadzi wydobycie na 17 złożach. Przez pierwsze dwa miesiące Baltic Pipe działał z ograniczoną przepustowością, co wynikało z konieczności zakończenia wszystkich prac technicznych w duńskiej części projektu. W efekcie wolumen gazu sprowadzonego tą drogą przez Grupę ORLEN wyniósł ok. 0,7 mld m sześc. Surowiec pochodził zarówno z wydobycia własnego Grupy w Norwegii, jak i dostaw zrealizowanych na podstawie kontraktów podpisanych z dostawcami działającymi na Norweskim Szelfie Kontynentalnym.

W maju 2022 r. został oddany do użytku Gazociąg Polska-Litwa, którym Grupa ORLEN sprowadziła w ubiegłym roku ok. 0,55 mld m sześc. gazu. Surowiec pochodził z 8 dostaw LNG odebranych przez Grupę w terminalu regazyfikacyjnym w Kłajpedzie. Pierwsza taka dostawa miała miejsce 6 maja 2022 roku.

Trzecim nowym kierunkiem zaopatrzenia była Słowacja. Przez połączenie międzysystemowe z tym krajem ORLEN sprowadził w 2022 r. 0,03 mld m sześc. gazu.

Łączny wolumen gazu sprowadzonego przez Grupę ORLEN z zagranicy wyniósł w ubiegłym roku 13,91 mld m sześc. i był mniejszy niż rok wcześniej o 14 proc. Spadek importu wynikał z mniejszego zapotrzebowania odbiorców krajowych i jest zgodny ze wstępnymi danymi Ministerstwa Klimatu i Środowiska, które szacuje, że w 2022 r. zużycie gazu w Polsce spadło rok do roku o ok. 17 proc.