Produkujesz odpady - teraz sam za nie zapłacisz. Jest nowy system ROP

Nowe przepisy wprowadzają rzeczywistą odpowiedzialność finansową producentów za odpady powstałe z ich opakowań, zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”. Na zmianach zyskają gminy, obywatele oraz środowisko. O szczegółach nowego systemu poinformowała wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska podczas konferencji prasowej, która odbyła się 20 sierpnia 2025 r.

- To producenci powinni odpowiadać za cały cykl życia swoich produktów – nie tylko do momentu sprzedaży, ale aż do unieszkodliwienia odpadów. Nowy system ROP sprawiedliwie podzieli koszty zgodnie z zasadą zanieczyszczający płaci. To ważna zmiana, która jest niezwykle potrzebna społecznie i środowiskowo. Aktualnie ciężar kosztów gospodarowania odpadów opakowaniowych spoczywa przede wszystkim na mieszkańcach i to chcemy zmienić  - powiedziała wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska. 

Najważniejsze zmiany: 

- Nowy system rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) dla opakowań nie jest podatkiem – przeniesienie kosztów na producentów sprawi, że opłaty ponoszone przez gminy za zagospodarowanie odpadów oraz mieszkańców za odbiór śmieci ustabilizują się, a z czasem obniżą. 
- System nie wpłynie zauważalnie na ceny produktów - w 2026 roku cena przeciętnego opakowania wzrośnie o maksymalnie pół grosza. 
- Wprowadzenie systemu zmobilizuje producentów do stosowania bardziej ekologicznych i łatwiejszych do recyklingu opakowań. 
- Nowa ustawa o ROP nie wprowadza żadnego podatku. Przeniesienie opłaty na początek łańcucha kosztów sprawi, że koszty zagospodarowania odpadów w gminach spadną, a tym samym ustabilizują się opłaty za śmieci. Skorzystają na tym przede wszystkim mieszkańcy, a także gminy – tym ostatnim łatwiej będzie zrealizować cele recyklingu.  

Jak podkreślała wiceministra Anita Sowińska, koszty systemu nie wpłyną w zauważalny sposób na ceny produktów dla konsumentów. W 2026 roku cena przeciętnego opakowania wzrośnie o maksymalnie pół grosza. Po pełnym wdrożeniu systemu w 2028 r. koszt ten będzie wynosił do kilku groszy. Dzięki temu opłata dla obywateli będzie praktycznie nieodczuwalna. 

Dodatkowo system ROP zmobilizuje producentów do stosowania bardziej ekologicznych opakowań, które będą łatwiejsze do recyklingu. Dzięki temu na rynek trafi ich mniej, a to przełoży się na mniejszą ilość odpadów i niższe koszty systemu. W efekcie tego mieszkańcy zapłacą mniej za odbiór i zagospodarowanie śmieci.  

Projekt ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (UC100) został opublikowany 13 sierpnia 2025 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji (RCL). Aktualnie znajduje się na etapie uzgodnień międzyresortowych, opiniowania oraz konsultacji publicznych. Publikacja ustawy w Dzienniku Ustaw jest zaplanowana na IV kwartał 2025 roku.