Projekty z Puław i Zawiercia na liście strategicznych inicjatyw UE. W puli 22 mld euro

Komisja Europejska ogłosiła listę 47 projektów strategicznych, które mają na celu zabezpieczenie i dywersyfikację dostaw surowców na rynek europejski. Na liście znalazły się dwa projekty z Polski: rozwój Zakładu Rafinacji Pierwiastków Ziem Rzadkich w Puławach oraz utworzenie innowacyjnego zakładu recyklingu baterii wraz z instalacją odzysku surowców krytycznych Polvolt w Zawierciu. Łączna wartość inwestycji dla wszystkich 47 projektów wynosi 22,5 mld euro.

Celem projektów jest zwiększenie bezpieczeństwa surowcowego UE, dywersyfikacja dostaw oraz rozwój wydobycia, przetwarzania i recyklingu. UE planuje do 2030 r. pokrycie 10% zapotrzebowania na surowce z własnego wydobycia, 40% z przetwarzania i 25% z recyklingu.

- Pierwsza lista surowcowych projektów strategicznych to ważny krok na długiej drodze do poprawy bezpieczeństwa surowcowego Unii Europejskiej, w tym i Polski. Ze względu na długość procesów inwestycyjnych, w szczególności w obszarze górniczym, efekty nie będą natychmiastowe, ale z pewnością istotne, zwłaszcza w perspektywie średnioterminowej. Cieszy, że wśród wybranych projektów są i dwa zlokalizowane w Polsce, ten w Puławach z obszaru przetwarzania, i ten w Zawierciu z obszaru recyklingu. Wierzę, że w kolejnych postępowaniach uznanie znajdą kolejne projekty surowcowe zlokalizowane w Polsce, także górnicze, pod warunkiem, że będą tak dobrze przygotowane jak te dwa w Puławach i Zawierciu, które właśnie uzyskały status projektów strategicznych – stwierdził Krzysztof Galos, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Główny Geolog Kraju, Członek Europejskiej Rady ds. Surowców Krytycznych.

47 projektów strategicznych, przyjętych przez Komisję Europejską 25 marca, pomoże zdywersyfikować źródła dostaw surowców strategicznych i zwiększyć suwerenność przemysłową Europy.

Polskie projekty to:

1.     Zakład Rafinacji Pierwiastków Ziem Rzadkich w Puławach

W czerwcu 2021 r. firma Mkango oraz Grupa Azoty Puławy ogłosiły umowę o współpracy w zakresie rozwoju zakładu rafinacji pierwiastków ziem rzadkich w Polsce. Planowany zakład będzie przetwarzał surowiec pochodzący głównie z planowanej kopalni w Malawi. W wyniku przetwarzania surowca zakład będzie produkował m.in. tlenki neodymu, prazeodymu, lantanu i ceru, które są wykorzystywane w kluczowych gałęziach przemysłu, takich jak energia odnawialna i pojazdy elektryczne.

2.     Zakład recyklingu baterii „Polvolt” w Zawierciu

Projekt realizowany przez Elemental Battery Metals koncentruje się na utworzeniu innowacyjnego zakładu recyklingu baterii wraz z instalacją odzysku surowców krytycznych. W ramach projektu produkowane będą sole metali, takich jak nikiel (Ni), kobalt (Co), mangan (Mn), żelazo (Fe) i lit (Li). Sole będą pozyskiwane z czarnej masy odzyskanej ze zużytych baterii i odpadów produkcyjnych z zakładów produkujących baterie. Zakład będzie również produkował miedź elektrolityczną klasy A, która jest niezbędna m.in. do produkcji folii miedzianej wykorzystywanej w anodach baterii litowo-jonowych.

Nowe projekty zaspokoją zapotrzebowanie UE do 2030 r.

Oczekiwana łączna wartość inwestycji kapitałowych w ramach 47 projektów strategicznych wynosi 22,5 mld euro.  Projekty będą mogły skorzystać ze wsparcia Komisji, państw członkowskich i instytucji finansowych na rozpoczęcie działalności, zarówno finansowe jak i w celu nawiązania kontaktu z odpowiednimi odbiorcami. Będą również korzystać z usprawnionych przepisów dotyczących wydawania pozwoleń, aby zapewnić promotorom projektów przewidywalność przy jednoczesnym zapewnieniu norm środowiskowych, społecznych i w zakresie zarządzania. Zgodnie z CRMA proces wydawania pozwoleń nie będzie trwał dłużej niż 27 miesięcy w przypadku projektów wydobywczych i 15 miesięcy w przypadku innych projektów.

Nowe projekty strategiczne są kluczowe dla realizacji rozporządzenia o surowcach krytycznych (CRMA), które ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa surowcowego UE m.in. poprzez zwiększenie europejskiego wydobycia, przetwarzania i recyklingu surowców strategicznych Celem jest zaspokojenie do 2030 roku odpowiednio 10%, 40% i 25% zapotrzebowania UE. Projekty te przyczyniają się do ekologicznej i cyfrowej transformacji Europy oraz wesprą jej przemysł, zwłaszcza obronny i lotniczy.

- Musimy zwiększyć własną produkcję, zdywersyfikować naszą podaż zewnętrzną i tworzyć zapasy. Dziś zidentyfikowaliśmy 47 nowych projektów strategicznych, które po raz pierwszy pomogą nam zabezpieczyć własne krajowe dostawy surowców. Jest to przełomowy moment dla europejskiej suwerenności jako potęgi przemysłowej – powiedział podczas konferencji prasowej Stéphane Séjourné, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw dobrobytu i strategii przemysłowej.

Rozmieszczenie projektów strategicznych dla UE. Wybrane projekty

47 projektów strategicznych znajduje się w 13 państwach członkowskich UE: Belgii, Francji, Włoszech, Niemczech, Hiszpanii, Estonii, Czechach, Grecji, Szwecji, Finlandii, Portugalii, Polsce oraz Rumunii.

25 z nich dotyczy wydobycia, 24 przetwórstwa, 10 recyklingu oraz 2 substytucji.

Projekty strategiczne dotyczą 14 z 17 strategicznych surowców wymienionych w CRMA. Projekty dotyczące litu (22), niklu (12), kobaltu (10), manganu (7) i grafitu (11) przyczynią się do rozwoju produkcji baterii w Europie. Projekty obejmujące magnez (1) oraz wolfram (3) zwiększą odporność przemysłu obronnego UE, który opiera się na wykorzystaniu tych surowców.