Reaktor Maria nie działa i nie wiadomo kiedy zacznie. W tle konflikt dwóch instytucji

Problemy formalne są główną przyczyną przestoju jedynego polskiego reaktora jądrowego Maria. Jest on kluczowy w produkcji radioziotopów wykorzystywanych do produkcji radiofarmaceutyków. Niestety nie wiadomo kiedy wznowi działanie.

Reaktor Maria nie działa od 1 kwietnia tego roku z powodu braku nowej licencji. Narodowe Centrum Badań Jądrowych, gdzie zainstalowany jest reaktor czeka na decyzję Państwowej Agencji Atomistyki, ta ma jednak sporo zarzutów do NCBJ, które dotyczą dokumentacji jednostki.
 
Tymczasem trwa konkurs na nowego dyrektora centrum, po tym jak poprzedni prof. Krzysztof Kurek pożegnał się ze stanowiskiem właśnie z powodu problemów Marii. Zgłoszenia dokumentów przyjmowane są do dziś, a rozmowy kwalifikacyjne mają potrwać od 22 maja do 6 czerwca,
 
Wniosek o nową licencję NCBJ złożyło już w sierpniu 2024 r., składa się na niego około 50 różnych dokumentów. Jednak PAA znalazło braki w dokumentacji i poprosiło NCBJ o ich uzupełnienie. Po uzupełnieniu PAA zgłosiło aż około 700 uwag do wniosku, bo zdaniem agencji niektóre dokumenty stały ze sobą nawzajem w sprzeczności.  
 
Spór między NCBJ, a PAA trwa nadal i dlatego Maria nie mogła wznowić pracy. Instytucje spierają się obecnie o strefy planowania awaryjnego, czyli obszary wokół reaktora jądrowego, dla którego z wyprzedzeniem planuje się i przygotowuje pewne działania na wypadek zdarzenia radiacyjnego. Mają one kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. PAA ma chcieć znacznego poszerzenia strefy, co może oznaczać dla centrum poniesienie ogromnych kosztów. Dopóki obydwa podmioty nie rozwiążą sporu prawnego wokół reaktora, ten nie ruszy.
 
Tymczasem Ministerstwo Przemysłu zapewnia, że dostawy radiofarmaceutyków dla krajowych zakładów medycyny nuklearnej są zabezpieczone dzięki zakupom materiałów od zagranicznych dostawców.