Dolny Śląsk liczy na 550 mln euro na sprawiedliwą transformację

– Potrwają one do końca lutego br., a po ich zakończeniu dokument zostanie w marcu przekazany do ministerstwa, a następnie pod koniec marca powinien trafić już do Komisji Europejskiej – mówi prezes Dolnośląskich Pracodawców. – Według urzędu marszałkowskiego środki z FST są planowane do przekazania pod koniec 2022 roku i będą to środki pokaźne, wynoszące aż 556 mln euro.

Środki finansowe z FST mają być przeznaczone na ograniczenie emisji CO2 i dekarbonizację, inwestycje w OZE, tworzenie klastrów energetycznych, rozwijanie przedsiębiorczości, rewitalizację zdegradowanych terenów pokopalnianych, a także na tworzenie nowych miejsc pracy w nisko- lub zeroemisyjnej gospodarce oraz przekwalifikowywanie pracowników i podnoszenie ich kompetencji na zmieniającym się rynku pracy.

– Olbrzymie środki z FST zostaną przeznaczone nie tylko na niwelowanie różnic związanych z niskoemisyjnością, ale i m.in. inwestycje w mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa, które właśnie na terenach pokopalnianych rozwijały się trochę słabiej, ponieważ kopalnie na tym terenie w subregionie wałbrzyskim jakiś czas temu zostały zlikwidowane – mówi Artur Mazurkiewicz.

Dolny Śląsk jest jednym z najsilniej uprzemysłowionych regionów w Polsce (31 proc. wartości dodanej brutto generowanej przez przemysł), opierający do tej pory ten rozwój (analogicznie jak cały kraj) na emisyjnej energetyce ze źródeł kopalnych. Wyzwania związane z dążeniem do neutralności klimatycznej potęguje również fakt, że na tym terenie przez wiele dziesiątek lat funkcjonowało Dolnośląskie Zagłębie Węglowe. Na początku XX wieku wydobycie węgla było na poziomie 5,5 mln ton rocznie, przy rekordowym zatrudnieniu 29 tys. osób.

W kolejnych dekadach, w związku z niezwykle trudnymi warunkami geologicznymi i opóźnieniami inwestycyjnymi, wydobycie zaczęło wyraźnie spadać do poziomu 2 mln t, co skutkowało także spadkiem bezpośredniego zatrudnienia w kopalniach do poziomu 18,5 tys. osób w 1989 roku. Proces likwidacji DZW rozpoczął się w końcu 1990 roku, ale – jak podkreślono w planie – został przeprowadzony w sposób chaotyczny i pozbawiony właściwego wsparcia finansowego. Pieniądze z FST mają więc pomóc dokończyć rozpoczęty 30 lat temu proces.