Co w Bełchatowie po węglu brunatnym?

Do 2030 r. możliwe jest stopniowe zastępowanie w Bełchatowie węgla brunatnego miksem odnawialnych źródeł energii i niskoemisyjnych mocy dyspozycyjnych. Pozwoli to utrzymać bezpieczeństwo energetyczne Polski i obniżyć koszty pracy systemu elektroenergetycznego. Elektrownia na węgiel brunatny w Bełchatowie, która ma moc 5,1 GW, jest szóstą co do wielkości elektrownią węglową na świecie. Jednak lokalne zasoby węgla brunatnego w okolicach Bełchatowa prawdopodobnie wyczerpią się do 2036 r. Wymusi to zamknięcie elektrowni. Jakie źródła energii mogłyby zastąpić węgiel i kiedy może to nastąpić? Na te pytnia odpowiada najnowszy raport pt. Energetyka w Bełchatowie po węglu brunatnym.

Opracowali go eksperci Forum Energii, BloombergNEF i Bloomberg Philanthropies. Analizują w nim obecną i przyszłą ekonomikę węgla brunatnego w Bełchatowie oraz możliwość zastąpienia go innymi technologiami. Przedstawiają także scenariusze transformacji energetycznej regionu.

- Wojna w Ukrainie i kryzys energetyczny zwiększyły popyt na węgiel brunatny, ale średnioi długoterminowe perspektywy dla tego paliwa nadal są niepomyślne. Zasoby kopalni obsługujących Bełchatów wyczerpią się do 2036 r., ale BloombergNEF przewiduje, że produkcja energii z węgla brunatnego w Polsce spadnie dużo wcześniej. Węgiel brunatny jest paliwem wysokoemisyjnym, a według bazowej prognozy BNEF dla Polski jego produkcja w Polsce zmaleje o 85 proc. na przestrzeni lat 2021–2030. Spadek o 75 proc. jest widoczny nawet w przypadku utrzymania się wysokich cen gazu, ze względu na rosnące ceny CO2 i przyrost mocy ze źródeł odnawialnych - czytamy w raporcie.

Eksperci wyliczają, że znaczna część produkcji w Bełchatowie mogłaby zostać zastąpiona nowymi mocami wytwórczymi przed 2030 r., nawet jeśli niektóre bloki na węgiel brunatny pozostaną jako moc rezerwowa. Bełchatów znajduje się w centralnym punkcie sieci przesyłowej, który mógłby zostać ponownie wykorzystany do przyłączenia 6–11 GW elektrowni wiatrowych i słonecznych oraz ok. 1 GW nowych mocy dyspozycyjnych.

Zdaniem autorów raportu umożliwienie wykorzystania przez nowe technologie części mocy przyłączeniowych Elektrowni Bełchatów przed 2030 r. pomoże utrzymać bezpieczeństwo energetyczne Polski. Stworzy także nowe możliwości gospodarcze w regionie. Około 2,5 GW mocy zainstalowanej w elektrowniach słonecznych i 1,5 GW mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych mogłoby korzystać z tego przyłącza do 2030 r. po wycofaniu 1,8 GW mocy zainstalowanej w blokach na węgiel brunatny. Podobnie jak w przypadku węgla brunatnego, wytwarzanie energii słonecznej i wiatrowej, gdy już powstaną elektrownie, nie jest uzależnione od globalnych rynków towarowych. Technologie te mogą przyczynić się do zapewnienia tańszego miksu energetycznego i niższych emisji bez uszczerbku dla bezpieczeństwa energetycznego kraju.