Słowacja i Łotwa wprowadzają systemy kaucyjne

Z początkiem lutego Słowacja i Łotwa uruchomiły systemy kaucyjne w obrocie opakowaniami. Oba kraje podjęły decyzję o organizacji zbiórki jeszcze przed wprowadzeniem stosownych regulacji przez Unię Europejską. A ta mówi jasno: dosyć marnowania surowców i zaśmiecania środowiska naturalnego. W tym celu stawia na Gospodarkę Obiegu Zamkniętego - czytamy w informacji prasowej.

Jak wynika z publikacji Komisji Europejskiej towarzyszących wdrożeniu dyrektywy Single Use Plastics – SUP (o niektórych jednorazowych produktach i opakowaniach z tworzyw sztucznych), 90 proc. opakowań z tworzyw sztucznych staje się odpadem już po jednym użyciu. Z kolei 80 proc. odpadów, zaśmiecających środowisko, stanowią opakowania po produktach żywnościowych na wynos oraz pojemniki i opakowania po żywności oraz napojach. Jednocześnie światowy wskaźnik zbiórki opakowań z tworzyw sztucznych wynosi jedynie 14 proc., a tylko 4 proc. opakowań z tworzyw sztucznych i jedynie 1 proc. wszystkich generowanych odpadów powstałych z jednorazowych sztućców, kubków i pojemników na żywność na świecie poddawany jest recyklingowi.

- W odpowiedzi na te dane, w 2018 roku Unia Europejska przyjęła pakiet dyrektyw odpadowych, którego celem jest transformacja modelu gospodarczego z linearnego na cyrkularny. W jego ramach, większą odpowiedzialność za pokonsumencką fazę życia produktów przyjmują uczestnicy rynku – od producentów i fillerów, przez sprzedawców, po konsumentów. Szczególnie drastyczne regulacje objęły opakowania po napojach z tworzyw sztucznych z uwagi na wspomniany wysoki udział tej frakcji w zaśmiecaniu środowiska naturalnego i bardzo niski poziom recyklingu materiałowego opakowań do żywności na wynos. Dyrektywa SUP narzuciła wysoki poziom zbiórki butelek po napojach i zobligowała producentów do wykorzystania recyklatów, rekomendując przy tym wprowadzenie systemów kaucyjnych dla szerokiej gamy frakcji materiałowych, nie tylko opakowań z tworzyw sztucznych - czytamy.

W 2018 r. systemy kaucyjne dla opakowań jednorazowych funkcjonowały w 10 krajach europejskich, w tym trzech krajach Europy Środkowo-Wschodniej. W 2022 r. w Europie jest już 25 krajów, które bądź już wdrożyły, bądź planują wprowadzenie systemu kaucyjnego na jednorazowe opakowania po napojach. 1 lutego systemy kaucyjne uruchomione zostały w Republice Słowacji i na Łotwie.

Co warte zauważenia, oba kraje podjęły decyzję o wprowadzeniu modelu zbiórki w oparciu o kaucję jeszcze zanim Parlament Europejski uchwalił dyrektywę o jednorazowych opakowaniach i produktach z tworzyw sztucznych. Motywacją nie było więc spełnienie wymogów dyrektywy, lecz potencjał redukcji zaśmiecania i przekształcenie odpadów w surowce, o czym można przeczytać w ekspertyzie słowackiego Instytutu Ochrony Środowiska.