Dziesięć postulatów szczytu Togetair

Rosyjska inwazja na Ukrainę powoduje konieczność rewizji dotychczasowej polityki energetycznej w Europie. Jak w nowej rzeczywistości można utrzymać wyznaczone wcześniej cele klimatyczne? Oto 10 POSTULATÓW TOGETAIR, które zostały wypracowane w ramach kongresu. Postulaty mają na celu połączyć starania o klimat i o bezpieczeństwo: energetyczne, gospodarcze oraz polityczne.

Wojna w Ukrainie nie może zatrzymać transformacji: trzeba przyspieszyć odejście od paliw kopalnych i zlikwidować uzależnienie Europy od ich importu z Rosji.

Przeciwdziałanie zmianie klimatu potrzebne jest tu i teraz: działania zaradcze podjęte za dekadę lub dwie nie powstrzymają “reakcji łańcuchowej” przyrody. Grożą nam nieodwracalne, negatywne skutki działań człowieka.

Należy przygotować mieszkańców i konsumentów na nieuchronne koszty transformacji energetycznej i wdrożyć programy osłonowe dla tych, których najbardziej dotkną krótkofalowe konsekwencje wdrożenia Europejskiego Zielonego Ładu. Dużą rolę odegrają tu środki unijne, w tym taryfa ulgowa w okresie przejściowym, która jest konieczna w perspektywie zagrożeń dla bezpieczeństwa energetycznego.

Nie ma możliwości powrotu do węgla. Gaz nie będzie mógł spełniać roli paliwa przejściowego w zakresie, jaki planowano. Konieczne jest podjęcie działań nad większym wykorzystaniem alternatyw: wiatru, wody i słońca a także magazynów energii, wodoru, a nawet paliw alternatywnych: biomasy czy RDF.

Przyspieszenie dekarbonizacji gospodarki musi łączyć się z derusyfikacją i dywersyfikacją dostaw, szerszym otwarciem na źródła odnawialne i odważnymi decyzjami inwestycyjnymi Unii i państw członkowskich.

Atom - zarówno wielko jak i małoskalowy - jest optymalnym źródłem zabezpieczającym pewność dostaw energii. Dążenie do realizacji harmonogramu polskiego programu jądrowego i uruchomienia pierwszej polskiej elektrowni wielkoskalowej w 2033 powinno być bezwzględnym priorytetem państwa.

Konieczne jest przyspieszenie rozwoju energetyki wiatrowej on i offshore. Należy rozważyć rozszerzenie potencjału offshore z planowanych 11 do nawet 30 GW mocy zainstalowanej.

Konieczne jest stworzenie strategii rozwoju ciepłownictwa: pozostawienie branży samej sobie, w świetle ograniczonych możliwości inwestycyjnych samorządów, może oznaczać faktyczną likwidację kluczowej z punktu widzenia neutralności klimatycznej branży.
Warto opodatkować niespodziewane przychody spółek energetycznych, czyli tzw. windfall profits: przychody należy przeznaczyć na rozwój technologii odnawialnych.

Należy usprawnić postępowania administracyjne i ukrócić procesy inwestycyjne dotyczące budowy infrastruktury kluczowej dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i wdrożenia Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Dzisiejsze procedury uzyskiwania decyzji środowiskowych i wydolność urzędów je wydających nieszczęśliwie blokują wiele niezbędnych inwestycji, co grozi nam niepotrzebnymi opóźnieniami w modernizacji kluczowych sektorów gospodarki.