Dopłaty do rachunków za prąd to dobry pomysł?

Ministerstwo Aktywów Państwowych zapowiada dopłaty do rachunków za energię dla osób zarabiających poniżej 5 tys. netto miesięcznie. Reakcja na wzrost cen energii elektrycznej pokazała, że politycy jak ognia boją się tego tematu. Nie mają jednak dobrego pomysłu jak go rozwiązać – pisze dr Joanna Maćkowiak-Pandera, prezes Forum Energii, dla Forbes Polska.

Według wstępnej koncepcji ministerstwa dopłata może wynieść maksymalnie 10-12 proc. rocznego rachunku, czyli tyle, ile wyniósł wzrost cen prądu. Dla osoby, której dochody mieszczą się w pierwszym progu podatkowym, dopłaty wyniosą od 34 do 307 zł. Im ktoś więcej zużywa energii elektrycznej, tym większą dostanie dopłatę. Proponowany przez MAP mechanizm tworzy pole do nadużyć. Wystarczy zarejestrować licznik na osobę uzyskującą dochód w pierwszym progu, żeby móc ubiegać się o wsparcie. Koszt mechanizmu rekompensat ministerstwo szacuje na ok 2,5 mld zł. Pieniądze mają pochodzić ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. To to przychody do budżetu państwa, które powinny wspierać redukcję emisji. Zamiast tego, kolejne miliardy trafią nie na inwestycje, lecz na konsumpcję energii, bo warto przypomnieć, że dopłaty do cen prądu, choć w okrojonej wersji, są kontynuowane od 2019 r.

Dr Joanna Maćkowiak-Pandera, prezes Forum Energii, uważa że bóstwo, a w szczególności ubóstwo energetyczne jest realnym problemem społecznym i politycznym.  

- W rocznym rachunku kosztów gospodarstwa domowego - 200 zł ma zupełnie inną wartość dla osób zarabiających 1500  i 15 000 zł.  Zmiany kosztów energii szczególnie dotykają emerytów i rencistów. Nie uciekniemy od dyskusji, czy i jak wspierać mniej zamożną część społeczeństwa w Polsce, jeżeli chcemy poparcia dla zmian w energetyce. We wszystkich scenariuszach ceny energii i ciepła będą rosły (choć trzeba zauważyć, że dochody Polaków też rosną). Jednak obecna propozycja rządu nie zmniejszy skali ubóstwa. Jest bardzo kosztowna, nie dociera do sedna problemu, ani nie promuje racjonalnych zachowań – oszczędzania energii i niskoemisyjnych inwestycji. Do tego nieprawidłowo identyfikuje grupę docelową. Nie wszystkie gospodarstwa domowe, w których część członków rodziny znajduje się w pierwszym progu podatkowym jest uboga energetycznie – pisze prezes Forum Energii.

Wbrew pozorom ubóstwo energetycznej nie jest dobrze rozpoznane i opisane w Polsce.  Wiąże się głównie z zapewnieniem komfortu cieplnego, więcej płacimy za ciepło niż za energię elektryczną. Z ubóstwem energetycznym mamy do czynienia, gdy koszty energii przekraczają 10 proc. gospodarstwa domowego.